درد لگن؛ علل، علائم و راه های پیشگیری از آن - بلاگ پو

درد لگن یکی از مسائل شایع دستگاه اسکلتی -عضلانی است که بیشتر در سنین 40 تا 60 سالگی ایجاد می شود. این درد علل متفاوتی دارد و به صورت حاد و ناگهانی یا تدریجی ایجاد می شود. اگرچه درد لگن در بسیاری از موارد به مفصل گوی و کاسه ای مربوط است، دیگر اجزای تشکیل دهنده لگن یا ساختار های دربرگیرنده آن نیز می توانند در بروز درد تاثیرگذار باشند. درحقیقت هرگونه التهاب در نواحی مختلف لگن می تواند باعث درد و ناراحتی در لگن یا حتی ران ها، زانو ها و کمر شود. در ادامه با عوامل مختلف درد لگن آشنا می شوید.

شکستگی و دررفتگی

ضرب دیدگی و شکستگی استخوانی، شایع ترین علت درد لگن در افراد مسن است. درد ناشی از شکستگی بلافاصله با شدت زیاد بروز پیدا می نماید. این درد با هرگونه حرکت شدت می یابد. شکستگی لگن می تواند بر اثر کاهش تراکم استخوان یا زمین خوردگی و ضربه ایجاد شود. برخی از بیماری ها مثل سرطان استخوان، تومور ها و کیست های خوش خیم استخوانی و بیماری ژنتیکی پاژه استخوان نیز می توانند بافت استخوانی را ضعیف نمایند و باعث افزایش خطر شکستگی در ناحیه لگن شوند. ضربه و تصادفات علاوه بر خطر شکستگی، احتمال دررفتگی مفصل لگن را هم افزایش می دهند. در این وضعیت، سر استخوان ران از حفره استابولوم بیرون می آید.

استرین و اسپرین

استرین و اسپرین دو آسیب بافتی دردناک هستند که بر اثر ضربه، زمین خوردگی یا آسیب های ورزشی ایجاد می شوند. استرین به دلیل آسیب و التهاب عضلات و تاندون ها اتفاق می افتد و اسپرین به آسیب رباط یا لیگامان مربوط است. مفصل لگن در طول روز طی فعالیت های مختلف مثل راه رفتن و پریدن، وزن زیادی را متحمل می شود. عضلات، تاندون ها و لیگامان ها طوری طراحی شده اند که از مفاصل در برابر فشار وزن محافظت نمایند. حال اگر این ساختار ها ملتهب شوند، لگن نمی تواند عملکرد طبیعی خود را حفظ کند و دچار آسیب و درد می شود. درد ناشی از کشیدگی و پارگی رباط ها، تاندون ها و عضلات معمولا شدید است و بلافاصله احساس می شود.

حرکات مکرر

درد لگن ممکن است ناشی از فعالیت های تکراری باشد. درواقع هر نوع فعالیت طولانی مدت با حرکات مکرر لگن به تدریج باعث ایجاد التهاب در تاندون ها و لیگامان های لگن می شود. علاوه بر این، حرکات مکرر می توانند باعث از بین رفتن تدریجی غضروف مفصل لگن شوند و به لابروم (غضروف محافظ حفره استابولوم) و کپسول مفصلی آسیب وارد نمایند. درد ناشی از آسیب حرکات تکراری زمانی بروز پیدا می نماید که عضلات درگیر دچار گرفتگی شوند یا سطح مفصل، تاندون ها و لیگامان ها ملتهب شود.

بورسیت

بورس یا بورسا کیسه هایی پر از مایع در اطراف مفاصل و تاندون ها هستند که مانند بالشتک های محافظ از فشار وارد بر مفصل می کاهند و با ایجاد لغزش، حرکت مفصل روی اجزای استخوانی را تسهیل می نمایند. بورسیت زمانی اتفاق می افتد که کیسه های بورس به دلایل مختلف مثل ضرب دیدگی یا حرکات مکرر دچار التهاب و آزردگی شوند. با ایجاد این التهاب، حجم مایع موجود در حفره استابولوم و کپسول مفصلی لگن افزایش می یابد و درد ایجاد می نماید. التهاب بورس های مفصل لگن یکی از شایع ترین علل درد لگن است. این درد تیز و شدید است و معمولا از لگن به دو طرف ران منتشر می شود.

نشانگان درد تروکانتر بزرگ

عضلات باسن تحت عنوان ماهیچه های سرینی شناخته می شوند. ضعف در این عضلات باعث کاهش ثبات لگن می شود. در این وضعیت، اجزای جلویی لگن وارد فعالیت جبرانی می شود تا از مفاصل محافظت نمایند و ثبات لگن را افزایش دهند. این مساله، تاندون های متصل نماینده عضلات سرینی به لگن را تحت فشار قرار می دهد و باعث اختلالی به نام نشانگان درد تروکانتر بزرگ می شود. تروکانتر در قسمت بالای استخوان ران واقع شده است و بخش اصلی استخوان لگن را تشکیل می دهد. در محل عبور عضلات و تاندون ها از این بخش استخوانی یک کیسه بورس واقع شده است که از عضلات و تاندون ها محافظت می نماید. التهاب در این کیسه باعث نشانگان درد تروکانتر بزرگ یا بورسیت تروکانتریک می شود.

تاندینوپاتی

بیماری ها و اختلالات مربوط به تاندون، تحت عنوان تاندینوپاتی شناخته می شوند. تاندون های لگن، عضلات سرینی را به لگن وصل می نمایند و به لگن ثبات می بخشند. همچنین طی حرکات و فعالیت های روزمره مثل راه رفتن و بالا رفتن از پله از لگن محافظت می نمایند. تاندون های لگن ممکن است به دلیل اعمال وزن و فشار زیاد و عدم استراحت دچار التهاب، نیم پارگی یا پارگی شوند. انداختن یک پا روی پای دیگر و نشستن طولانی مدت در این وضعیت یا انداختن وزن روی یک پا هنگام ایستادن از دیگر عوامل تاندینوپاتی و درد لگن هستند.

آرتروز

آرتروز مفصلی یا استئوآرتریت شایع ترین علت درد لگن در افراد بالای 50 سال است. این بیماری بر اثر بالا رفتن سن و از بین رفتن تدریجی غضروف محافظ مفاصل ایجاد می شود. با از بین رفتن این غضروف، سر استخوان های لگن روی هم ساییده می شوند و درد و التهاب ایجاد می نمایند. درد ناشی از آرتروز لگن ممکن است به پا ها نیز منتقل شود و دامنه حرکتی را محدود کند. افراد مبتلا به آرتروز لگن علاوه بر درد و خشکی مفصل ممکن است حین حرکت، صدایی کلیک مانند از ناحیه لگن بشنوند. درد ناشی از آرتروز معمولا بعد از مدتی بی تحرکی شدت می یابد و با آغاز حرکت آرام می شود، اما با افزایش فعالیت، مجدد بازمی شود. دیگر انواع آرتروز مثل آرتروز روماتوئید یا روماتیسم، اسپوندیلیت آنکیلوزان (آرتروز خودایمنی ستون فقرات)، آرتروز مرتبط با بیماری های التهابی روده مثل کرون یا کولیت زخمی نیز می توانند باعث درد لگن شوند.

فعالیت های ورزشی سنگین

ورزش های سنگین و تمرینات شدید مثل فوتبال و دو، در صورت عدم برخورداری از آمادگی جسمانی کافی می توانند باعث بروز درد در ناحیه لگن شوند. تغییر در تمرینات همیشگی و آغاز فعالیت ورزشی جدید نیز می تواند فرد را مستعد آسیب یا درد لگن کند. درد لگن به دنبال ورزش می تواند بر اثر عوامل مختلف مثل التهاب بورس ها، تاندینوپاتی و آسیب به نوار خاصره ای درشت نی یا نوار متصل نماینده لگن به استخوان درشت نی ایجاد شود.

التهاب سیاتیک

التهاب عصب سیاتیک یکی دیگر از عوامل درد لگن است. درد ناشی از این التهاب معمولا تیز و خنجری است. این درد از پایین کمر آغاز می شود و به باسن و ناحیه جلویی و جانبی لگن و پا ها منتشر شود. التهاب سیاتیک ممکن است در انگشتان پا نیز گزگز و بی حسی ایجاد کند. درد سیاتیک معمولا هنگام بلند شدن از حالت نشسته و صاف کردن زانو، تشدید می شود. این عارضه دلایل متعددی دارد که از جمله آن ها می توان به تنگی کانال نخاع، آرتروز ستون فقرات کمری، بیرون زدگی یا پارگی دیسک های بین مهره ای و گرفتگی عضلات پایین کمر اشاره نمود.

نشانگان پیریفورمیس

نشانگان پیریفورمیس به علت کوتاه شدن یا سفت شدن و گرفتگی عضله پیریفورمیس رخ می دهد. پیریفورمیس عضله کوچکی است که در عمق لگن و باسن واقع شده است. از آنجایی که عصب سیاتیک از زیر عضله پیریفورمیس عبور می نماید، گرفتگی در این عضله می تواند بر سیاتیک فشار وارد کند و باعث درد در باسن و انتشار این درد به کمر و پشت ران شود. درواقع حدود 6 درصد از درد های سیاتیکی به این نشانگان مرتبط هستند، اما در این بیماری برخلاف سیاتیک واقعی، اختلال عصبی در اندام تحتانی وجود ندارد. این نشانگان در اسکی بازان، تنیس بازان و دوچرخه سواران بیشتر رخ می دهد. همچنین در زنان شایع تر از مردان است. از عوامل آن می توان به ورزش غیراصولی، تغییر در بیومکانیک لگن، ضربه به باسن و آسیب دیدگی عضله پیریفورمیس اشاره نمود. درد در نشانگان پیریفورمیس معمولا با ایستادن یا نشستن طولانی مدت، برخاستن از خواب، اجابت مزاج و اعمال فشار موضعی بر پشت باسن تشدید می شود. همچنین با چرخش داخلی ران و نزدیک شدن آن به محور مرکزی بدن افزایش می یابد.

نکروز استخوان

نکروز به معنای مرگ بافت به دنبال اختلال در خونرسانی است. در نکروز سر استخوان ران (فمور)، ذخیره خونی استخوان خاتمه می یابد و استخوان به تدریج ضعیف و دردناک می شود. این بیماری معمولا در افرادی به وجود می آید که برای طولانی مدت از دارو های کورتونی مثل پردنیزولون استفاده نموده اند.

بارداری

در دوران بارداری میزان ترشح هورمون ها دچار تغییر می شود. این تغییرات، عضلات و لیگامان ها را شل می نمایند تا مادر برای زایمان آماده شود. بزرگ شدن شکم و شل شدن لیگامان ها احتمال بروز درد لگن را افزایش می دهد. پارگی یا نیم پارگی غضروف محافظت نماینده از مفصل لگن از دیگر عوامل درد لگن در خانم های باردار است. در این دوران، اعصاب محیطی نیز ممکن است ملتهب شوند و درد لگن ایجاد نمایند. یکی از این اعصاب، عصب پوستی فمورال جانبی در ران است. علاوه بر بارداری، این عصب ممکن است بر اثر پوشیدن لباس های تنگ و بیماری دیابت تحریک شود و درد لگن ایجاد کند.

فتق

فتق از عوامل دیگر درد لگن است. فتق زمانی اتفاق می افتد که در محل اتصال عضلات دیواره شکم، ضعف یا پارگی وجود داشته باشد یا بخشی از یک ارگان از بافت اطراف خود بیرون بزند. فتق های شکمی می توانند باعث درد در ناحیه جلویی لگن شوند. این فتق ها در بارداری نیز به دلیل فشار جنین بر شکم شایع هستند. فتق فمورال یا کشاله ران نوعی دیگر از فتق است که در کانال اطراف مفصل لگن ایجاد می شود و باعث بروز درد می شود.

فیبرومیالژیا

این بیماری نوعی نشانگان درد سیستمیک است که می تواند در نقاط مختلف بدن از جمله لگن باعث بروز درد و ناراحتی شود. عامل فیبرومیالژیا هنوز ناشناخته است، اما متخصصان آن را در گروه بیماری های روان تنی قرار می دهند. افراد مبتلا به فیبرومیالژیا معمولا اختلالات خواب، خواب آلودگی، افسردگی و گرفتگی عضلانی را نیز تجربه می نمایند.

سایر عوامل درد لگن

سینوویت:

لایه سینوویوم یا غشای سینوویال یکی از لایه های محافظ مفصل لگن است. التهاب در این بافت باعث تجمع مایع در کپسول مفصلی و درد و تورم می شود.

کم خونی داسی شکل:

برخی از بیماری های سیستمیک مثل بیماری سلول داسی شکل می توانند در بروز درد های لگنی تاثیرگذار باشند. این بیماری می تواند در فاز بحرانی خود باعث تورم مفاصل بدن از جمله مفصل لگن شود.

عفونت:

بیماری های عفونی ویروسی یا باکتریایی مثل بیماری لایم، نشانگان رایتر و عفونت های ناشی از مسمومیت غذایی نیز می توانند در بروز التهاب و درد لگن تاثیرگذار باشند.

چاقی و اضافه وزن:

چاقی با اعمال فشار مضاعف بر مفاصل بدن، احتمال بروز آرتروز را در نقاط مختلف بدن از جمله مفصل لگن افزایش می دهد.

سرطان استخوان:

سرطان با منشاء استخوان یا سرطانی که از ارگان های دیگر به استخوان دست اندازی نموده، می تواند با درد شدید و مداوم استخوان همراه باشد. این درد معمولا ربطی به فعالیت ندارد و با استراحت بهتر نمی شود. محل درد و انتشار آن در استخوان به محل درگیری سرطان بستگی دارد.

درد با منشاء خارج از لگن:

درد در ساختار های خارجی لگن مثل زانو و کمر گاهی اوقات به لگن نیز منتشر می شود.

راه های بهبود و پیشگیری از درد لگن

درد و التهاب، نشانه وجود یک اختلال در ساختار لگن یا بافت های اطراف آن است و باید حتما با معاینه و تصویربرداری مورد آنالیز و درمان قرار بگیرد. از راه حل های ساده بهبود درد لگن می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• تقویت عضلات لگن، ران و باسن
• استراحت کافی پس از فعالیت های سنگین و جلسات ورزشی
• انجام ورزش های سبک مثل شنا و دوچرخه سواری
• خودداری از انجام ورزش های سنگین مثل دو و ایروبیک تا زمان بهبود
• گرم کردن قبل از ورزش و سرد کردن پس از ورزش
• پوشیدن کفش مناسب برای ورزش و پیاده روی
• پیروی از برنامه اصلاحی و ورزشی تجویزشده توسط متخصص
• استفاده از درمان های دستی و مانیپولاسیون توسط پزشک متخصص
• افزایش انعطاف پذیری و محور حرکتی مفاصل با یاری تمرینات اصلاحی و کششی
• اصلاح وضعیت های بدن در حالت خوابیدن، نشستن، ایستادن و راه رفتن
• خوابیدن به پشت و قرار دادن بالش زیر زانو ها یا خوابیدن به پهلو و قرار دادن بالش بین دو زانو در زمان خواب
• جایگزین کردن تشک های قدیمی و نامناسب با تشک هایی که از قوس های بدن حمایت می نمایند.
• خودداری از انداختن پا روی پا برای مدت طولانی در حالت نشسته
• پرهیز از انداختن وزن روی یک پا در حالت ایستاده
• کاهش وزن اضافه
• استفاده از کمپرس سرد روی لگن بعد از ورزش برای پیشگیری از درد و التهاب
• استفاده از کمپرس گرم در محل بروز درد بعد از گذر از مرحله حاد درد
• رهاسازی عضلات لگن و پشت به وسیله ماساژ
• خودداری از فعالیت های تکراری و مداوم لگن

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا

cruisero.ir: کشتی کروز: سفری لوکس و در عین حال مقرون به صرفه به اقیانوس ها

منبع: برترین ها